7 marca 1330 roku król Polski Władysław Łokietek nadał Tarnowowi prawa miejskie. Dziś miasto obchodzi swoje 695. urodziny, a uroczystości związane z tym jubileuszem zaplanowano na cały weekend.
To wyjątkowa okazja, aby przypomnieć sobie bogatą historię Tarnowa, jego dziedzictwo oraz wyzwania, z jakimi mierzy się współczesne miasto.
Historia i znaczenie lokacji Tarnowa
Założycielem miasta był Spycimir Leliwita, jedna z najważniejszych postaci tamtego okresu. To właśnie on, lojalny współpracownik Władysława Łokietka, przyczynił się do powstania Tarnowa, który z czasem stał się jednym z ważniejszych ośrodków Małopolski.
– Spycimir Leliwita był przez wieki postacią zapomnianą w Tarnowie, mimo iż brał udział w kluczowych wydarzeniach tamtych czasów. Podpisywał ważne dokumenty królewskie i był zaufanym doradcą monarchy. Dopiero od niedawna zyskał należne mu miejsce w świadomości mieszkańców – mówi Ryszard Żądło, przewodniczący osiedla Starówka w Tarnowie.
Uzyskanie praw miejskich miało najważniejsze znaczenie dla rozwoju Tarnowa. To wtedy wyznaczono rynek, otoczono miasto murami obronnymi i wybudowano najważniejsze obiekty, takie jak ratusz czy kościół parafialny, w tej chwili bazylikę katedralną. Późniejsi właściciele miasta, ród Tarnowskich, kontynuowali rozwój Tarnowa, a jego największa świetność przypadła na okres renesansu za czasów hetmana Jana Tarnowskiego.
Jak Tarnów świętuje swój jubileusz?
Obchody 695-lecia lokacji Tarnowa realizowane są dwa dni – 7 i 8 marca. Organizatorzy zadbali o bogaty program, który łączy elementy edukacyjne, historyczne oraz rozrywkowe.
W piątek wydarzenia rozpoczęły się konferencją „Wybitne kobiety w historii Polski i Tarnowa” w Akademii Tarnowskiej. To okazja, aby przypomnieć o roli, jaką kobiety odgrywały w historii miasta i kraju. Następnie na Rynku odbyły się „Słodkie Urodziny Tarnowa” i „Jarmark Kaziukowy”, gdzie mieszkańcy mogli skosztować lokalnych specjałów i poczuć atmosferę dawnych jarmarków.
Po południu odbyła się uroczysta Msza Święta w tarnowskiej katedrze, a następnie inscenizacje historyczne. Dziesiątki przedszkolaków wzięły udział w wydarzeniu, które pozwoliło najmłodszym mieszkańcom Tarnowa na chwilę przenieść się w czasy średniowiecza.
Sobota również obfituje w atrakcje. Miasto zaprasza na piknik historyczny w Akademii Tarnowskiej, podczas którego mieszkańcy mogą poznać dawne rzemiosło, spróbować swoich sił w dawnych zawodach i zobaczyć rekonstrukcje historyczne. Wieczorem odbędzie się spacer z lampionami Szlakiem Tarnowskich Leliwitów, co pozwoli na nowo odkryć historię miasta w nastrojowej atmosferze.
Nie zabraknie również darmowego zwiedzania muzeów, promocji książek o Tarnowie oraz koncertu zespołu VIATORES. Kulminacyjnym momentem obchodów będzie gala urodzinowa, podczas której zostaną wręczone wyróżnienia dla osób zasłużonych dla miasta.
Tarnów – miasto z bogatą historią i niepewną przyszłością
Choć Tarnów ma za sobą lata świetności, dziś mierzy się z wieloma wyzwaniami. Wyludnianie się miasta, niszczejące zabytki oraz trudności gospodarcze to tylko niektóre z problemów, z jakimi musi się zmierzyć. Ruiny zamku na Górze św. Marcina, pustoszejące lokale w centrum czy opuszczone budynki przemysłowe przypominają o czasach, gdy Tarnów był prężnie rozwijającym się ośrodkiem.
Jednak historia pokazuje, iż miasto potrafiło się odrodzić. Na początku XX wieku Tarnów przeżywał drugą młodość, będąc jednym z najdynamiczniej rozwijających się miast w Galicji. Budowa dworca kolejowego, elektrowni i wodociągów sprawiła, iż miasto stało się ważnym punktem na mapie regionu.
Czy Tarnów czeka kolejny skok rozwojowy? Czas pokaże. Nadzieję daje niedawna uchwała rady miejskiej o ustanowieniu 7 marca oficjalnym Świętem Miasta Tarnowa. To symboliczny gest, który może przyczynić się do wzrostu świadomości mieszkańców na temat historii i przyszłości miasta.
Jak powiedział kiedyś Mark Twain: „Za dwadzieścia lat bardziej będziesz żałował tego, czego nie zrobiłeś, niż tego, co zrobiłeś. Żegluj więc dalej, wyjdź z bezpiecznej przystani, złap wiatr w żagle. Podróżuj, śnij, odkrywaj.” To przesłanie może stać się inspiracją dla Tarnowa na kolejne lata.
Tysiąca lat, Tarnowie!