Awaria systemu e-recept i e-skierowań w Polsce. Jakie są koszty i konsekwencje dla pacjentów?

W poniedziałkowy poranek wielu pacjentów w całej Polsce stanęło przed poważnym problemem. Awaria systemu e-recept i e-skierowań sprawiła, iż systemy e-zdrowia odpowiedzialne za wystawianie e-recept i e-skierowań przestały działać. Placówki medyczne, lekarze i apteki nie byli w stanie realizować codziennych czynności związanych z obsługą chorych. Powodem okazała się awaria po stronie zewnętrznego dostawcy usług. Mimo natychmiastowej reakcji ze strony Centrum e-Zdrowia skutki tego zdarzenia były poważne – zwłaszcza dla osób starszych, przewlekle chorych oraz pacjentów wymagających pilnej pomocy lekarskiej.

E-recepta i e-skierowanie – podstawowe narzędzia systemu ochrony zdrowia

Od kilku lat polski system ochrony zdrowia funkcjonuje w oparciu o cyfrowe narzędzia – e-recepty, e-skierowania, Internetowe Konto Pacjenta i system P1. Dzięki nim pacjenci nie muszą nosić przy sobie papierowych dokumentów, a lekarze mogą gwałtownie i wygodnie przesyłać potrzebne informacje między placówkami. To ogromna wygoda, ale i zależność – gdy system zawiedzie, skutki mogą być natychmiastowe i kosztowne.

Truskawkowy Księżyc nad Polską – Co się wydarzy w noc pełni 11 czerwca?

Awaria systemu. Co się stało?

W poniedziałek rano lekarze w całym kraju zaczęli zgłaszać problemy z logowaniem do systemów e-zdrowia. Próby wystawiania e-recept kończyły się komunikatem błędu. E-skierowania nie były dostępne ani dla pacjentów, ani dla specjalistów. Centrum e-Zdrowia poinformowało, iż za awarię odpowiada zewnętrzny dostawca usług informatycznych. Nie podano jednak szczegółów ani przewidywanego czasu naprawy.

W praktyce oznaczało to paraliż wielu gabinetów lekarskich oraz aptek. Część lekarzy zdecydowała się wrócić do papierowych formularzy, jednak nie wszędzie było to możliwe. W placówkach prywatnych również wystąpiły problemy, co pokazuje, jak silnie cała opieka zdrowotna uzależniona jest od infrastruktury cyfrowej.

Obywatele przejmują kontrolę – Niemcy nielegalnie podrzucają migrantów, Tusk wciąż milczy!

Koszty dla pacjenta – finansowe, zdrowotne i psychologiczne

Awaria e-recepty i e-skierowań niesie za sobą szereg kosztów dla pacjentów – nie tylko w sensie finansowym. Oto najważniejsze z nich:

1. Brak dostępu do leków

Pacjenci z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca, nadciśnienie, astma czy choroby serca, potrzebują stałego dostępu do leków. W przypadku awarii systemu nie byli w stanie przedłużyć swojej recepty ani zakupić potrzebnych leków, jeżeli poprzednie recepty się skończyły. To bezpośrednio wpływa na ich stan zdrowia i może prowadzić do zaostrzenia choroby.

2. Odwołane wizyty i zabiegi

Bez e-skierowania nie można przeprowadzić wielu procedur medycznych. Pacjenci nie mogli zapisać się na badania diagnostyczne, wizyty u specjalistów czy planowe zabiegi. To wydłuża kolejki i wpływa negatywnie na cały system opieki zdrowotnej, który już teraz walczy z opóźnieniami.

3. Utrata czasu i pieniędzy

Wielu pacjentów musiało odwołać swoje plany dnia, straciło czas dojazdu do placówki, a niektórzy musieli wziąć dodatkowy urlop, by ponownie udać się do lekarza w innym terminie. Dla osób pracujących oznacza to realne koszty finansowe. Nie wszyscy pracodawcy są wyrozumiali w takich sytuacjach.

4. Stres i niepewność

Nagła awaria systemu sprawia, iż pacjenci czują się zagubieni. Starsze osoby, które dopiero przyzwyczaiły się do nowoczesnych rozwiązań, mogą mieć trudność w zrozumieniu sytuacji. Rodzice z chorymi dziećmi, osoby oczekujące na pilne konsultacje – wszyscy oni muszą mierzyć się z dodatkowymi emocjami. Niepewność co do dalszych kroków w leczeniu potęguje stres.

Wybory pod znakiem fałszerstw? PKW na gorącym krześle po wygranej Nawrockiego!

Jakie są konsekwencje systemowe?

Awaria pokazała słabość systemu cyfrowej ochrony zdrowia. Opieranie całej dokumentacji medycznej na jednym systemie, zależnym od zewnętrznych podmiotów, jest ryzykowne. Potrzebne są rozwiązania awaryjne – np. możliwość szybkiego przełączenia się na wersję offline lub system lokalny działający niezależnie od głównego serwera. Niestety, w tej chwili takie mechanizmy nie funkcjonują wystarczająco sprawnie.

Jak pacjenci mogą się chronić?

W przypadku kolejnych awarii pacjenci powinni znać alternatywne metody działania. Oto kilka wskazówek:

• Warto zawsze mieć przy sobie papierowy wydruk ostatniej recepty lub notatkę z nazwą i dawkowaniem leku.

• Można poprosić lekarza o wypisanie tradycyjnej, papierowej recepty lub skierowania – choć nie każda placówka ma do tego narzędzia.

• Trzeba regularnie śledzić komunikaty na stronie gov.pl oraz Centrum e-Zdrowia.

• Osoby korzystające z Internetowego Konta Pacjenta mogą zapisać dane lokalnie na telefonie lub wydrukować ważne dokumenty, np. historię leczenia lub wcześniejsze recepty.

Reakcja Ministerstwa Zdrowia i Centrum e-Zdrowia

Ministerstwo Zdrowia wydało krótki komunikat, w którym zapewniło, iż realizowane są intensywne prace nad usunięciem usterki. Jednocześnie wyrażono ubolewanie z powodu niedogodności dla pacjentów. Centrum e-Zdrowia uruchomiło specjalną stronę z aktualizacjami dotyczącymi awarii. Jednakże brak dokładnych informacji o terminie przywrócenia pełnej funkcjonalności budzi frustrację.

Co dalej?

Eksperci ds. cyfryzacji i ochrony zdrowia zgodnie przyznają, iż taka sytuacja może się powtórzyć. Dlatego potrzebne są:

• niezależne systemy awaryjne,

• lepsza komunikacja z pacjentami i lekarzami,

• regularne testy wydolności infrastruktury cyfrowej,

• transparentność co do odpowiedzialności dostawców usług IT.

System ochrony zdrowia to kręgosłup państwa. Gdy przestaje działać, cierpią zwykli ludzie – pacjenci, którzy oczekują bezpieczeństwa, dostępności i stabilności.

Podsumowanie

Awaria systemu e-recept i e-skierowań to nie tylko chwilowe zakłócenie. To ostrzeżenie. Koszty ponoszą przede wszystkim pacjenci – w postaci utraty zdrowia, czasu, pieniędzy i poczucia bezpieczeństwa. jeżeli systemy cyfrowe mają być przyszłością medycyny, muszą być równie niezawodne, co lekarz w gabinecie. Bez tego choćby najlepsza technologia staje się źródłem frustracji, a nie wsparcia.