Setki tysięcy telefonów przestaną działać. Polacy odcinani od tej sieci

Cicha rewolucja trwa już w polskich sieciach komórkowych. Operatorzy systematycznie wyłączają technologię 3G. Dla młodszych pokoleń to niemal niezauważalna zmiana, ale dla seniorów i posiadaczy starszych telefonów może oznaczać całkowitą utratę łączności.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Mapa zmian – od prowincji do wielkich miast

T-Mobile już zakończył ten proces w kwietniu 2023 roku, wyprzedzając własne plany.

Orange systematycznie wyłącza nadajniki od jesieni 2023 roku i planuje zamknąć ostatnie stacje w grudniu 2025. Operator realizuje swoją strategię według precyzyjnego harmonogramu regionalnego. Jak informuje operator na swojej stronie internetowej, wyłączenia rozpoczęły się w mniejszych miejscowościach, takich jak Piła czy Sieradz, a następnie objęły województwa podlaskie, lubelskie, mazowieckie i świętokrzyskie. W dalszej kolejności przyszła pora na duże miasta takie jak Łódź, Kielce czy Lublin.

Play dołączył do wyścigu w kwietniu 2025 roku i realizuje własny plan równolegle w ośmiu województwach: kujawsko-pomorskim, lubelskim, łódzkim, mazowieckim, podkarpackim, śląskim, świętokrzyskim i wielkopolskim. Jak podaje oficjalny komunikat prasowy operatora, korzysta z doświadczeń z testów przeprowadzonych w 2024 roku w rejonie Lublina, Torunia, Łochowa i Rawy Mazowieckiej. Play podaje jednak, iż wbrew niektórym pojawiającym się w sieci informacjom, nie planuje zakończyć procesu w tym roku, a abonenci zostaną poinformowani o fakcie wyłączenia wcześniej.

Plus pozostaje ostrożny, planując zakończenie dopiero w 2027 roku.

Telefony, które przestaną działać lub będą miały okrojone funkcje

Choć tylko kilka procent ruchu sieciowego odbywa się jeszcze w technologii 3G, to wciąż oznacza setki tysięcy aktywnych użytkowników. Jak podaje Urząd Komunikacji Elektronicznej, najbardziej zagrożeni są seniorzy i osoby korzystające ze starszych modeli telefonów, które nie obsługują nowszych technologii takich jak VoLTE.

Przykłady urządzeń, które mogą stracić funkcjonalność, to iPhone 5S i wcześniejsze modele, Samsung Galaxy S5, klasyczne telefony Nokia czy starsze modele HTC. W przypadku wyłączenia 3G, te urządzenia mogą nie tylko utracić dostęp do internetu, ale też nie być w stanie wykonywać połączeń głosowych, w tym tych alarmowych.

Problem dotyczy również osób, które mają nowoczesny telefon, ale starą kartę SIM nieobsługującą 4G. Jak wyjaśnia Orange na swojej stronie informacyjnej, wystarczy wysłać SMS o treści KARTA pod numer 80233, aby sprawdzić kompatybilność swojego zestawu.

Co to oznacza dla ciebie?

Jeśli należysz do milionów Polaków korzystających ze starszych telefonów, nadchodzące zmiany mogą drastycznie wpłynąć na twoje codzienne życie:

Dla seniorów i użytkowników starszych telefonów:

• Twój telefon może przestać łączyć połączenia głosowe, jeżeli nie obsługuje VoLTE
• Utracisz dostęp do internetu mobilnego, pozostając tylko z wolną siecią 2G
• Możesz stracić możliwość wykonania połączenia alarmowego pod numer 112
• Będziesz zmuszony do zakupu nowego urządzenia lub zostaniesz całkowicie odcięty od łączności

Dla wszystkich użytkowników:

• Lepszy zasięg i jakość połączeń w miejscach, gdzie 3G zostanie zastąpione przez 4G/5G
• Szybszy internet mobilny dzięki przeniesieniu częstotliwości na nowsze technologie
• Możliwość korzystania z nowych usług, takich jak połączenia wideo w wysokiej jakości

Społeczne konsekwencje:

• Pogłębienie wykluczenia cyfrowego osób starszych
• Konieczność nauki obsługi nowych urządzeń przez osoby nieprzygotowane technologicznie
• Dodatkowe koszty dla rodzin wspierających starszych krewnych

Nowe telefony – nie muszą rujnować budżetu

Na szczęście rynek oferuje dziś wiele przystępnych cenowo alternatyw. Proste telefony z obsługą 4G kosztują już od 200 złotych. Modele te przypominają klasyczne komórki – mają fizyczną klawiaturę, prosty interfejs i długą żywotność baterii.

Dla użytkowników potrzebujących większych możliwości dostępne są telefony z Androidem w cenie od 400 do 600 złotych. Seniorzy mogą wybrać urządzenia stworzone specjalnie dla nich – z dużymi przyciskami, uproszczonym menu i obsługą połączeń przez LTE.

Operatorzy wspierają przejście na nowe rozwiązania różnymi programami wsparcia. Orange oferuje darmową wymianę kart SIM i umożliwia sprawdzenie kompatybilności telefonów przez SMS. Play zapewnia, iż klienci nie muszą wymieniać kart SIM, a wszystkie zmiany realizowane są automatycznie.

Praktyczne kroki – jak się przygotować

• Sprawdź kompatybilność swojego telefonu W Orange wyślij SMS o treści KARTA pod numer 80233. T-Mobile udostępnia specjalną stronę internetową z listą kompatybilnych urządzeń. Play automatycznie powiadomi SMS-em klientów, których dotyczy zmiana.
• Wymień kartę SIM jeżeli to konieczne Starsze karty SIM mogą nie obsługiwać 4G. Wymiana jest zwykle bezpłatna w salonach operatorów. Warto to zrobić już teraz, zanim nastąpi całkowite wyłączenie 3G w twojej okolicy.
• Rozważ zakup nowego telefonu jeżeli twój telefon jest starszy niż 10 lat, prawdopodobnie nie obsługuje VoLTE. Inwestycja w nowe urządzenie to koszt, ale też gwarancja ciągłości łączności na lata.
• Naucz się podstaw obsługi jeżeli jesteś seniorem przechodzącym na telefon, poproś rodzinę o pomoc w nauce podstawowych funkcji. Wiele bibliotek i ośrodków kultury organizuje bezpłatne kursy obsługi telefonów dla seniorów.
• Nie zwlekaj z decyzją Im bliżej terminu wyłączenia 3G w twojej okolicy, tym większy może być napływ klientów do salonów operatorów. Działaj już teraz, gdy masz czas na spokojny wybór i naukę obsługi nowego urządzenia.

Ekonomiczne powody nieuchronnej zmiany

Za likwidacją sieci 3G stoją zarówno względy techniczne, jak i ekonomiczne. Jak wyjaśnia Urząd Komunikacji Elektronicznej, pasma częstotliwości wykorzystywane przez 3G – zwłaszcza 2100 MHz i 900 MHz – mogą zostać efektywniej użyte przez sieci LTE i 5G. Pozwala to na uzyskanie lepszej jakości usług, większej przepustowości i niższych opóźnień.

Utrzymywanie 3G generuje również znaczne koszty. Operatorzy szacują, iż wyłączenie tej technologii pozwala zredukować zużycie energii choćby o 10 procent. Równocześnie uproszczeniu ulega zarządzanie infrastrukturą sieciową, co przekłada się na większą stabilność usług dla klientów korzystających z nowszych technologii.

Play w swoim komunikacie prasowym podkreśla, iż zużycie danych w ich sieci rośnie z roku na rok aż o około 20 procent. To oznacza, iż inwestycje w nowsze technologie to nie kaprys, ale konieczność podyktowana rzeczywistymi potrzebami użytkowników.

Połączenia alarmowe – ukryty problem

Największe zagrożenie czeka użytkowników starszych telefonów w sytuacjach kryzysowych. Urządzenia, które nie obsługują VoLTE, mogą utracić możliwość wykonywania połączeń alarmowych, jeżeli w okolicy nie ma zasięgu 2G. W takiej sytuacji choćby numer 112 może być niedostępny.

To szczególnie niebezpieczne dla osób starszych, które często polegają na telefonach w sytuacjach zagrożenia zdrowia. Nowoczesne telefony nie mają tego problemu – wszystkie połączenia realizowane są przez sieć LTE, zapewniając lepszą jakość i niezawodność.

Operatorzy apelują do klientów, by upewnili się, iż ich urządzenia są zgodne z aktualnymi standardami. choćby telefon bez aktywnej karty SIM powinien umożliwić kontakt z numerem alarmowym – pod warunkiem, iż działa w odpowiedniej technologii.

Polska w europejskiej czołówce transformacji

Polska plasuje się w europejskiej czołówce, jeżeli chodzi o odchodzenie od 3G. Jak podaje portal Elektrotechnik Automatyk, kraje takie jak Niemcy, Holandia czy Norwegia zakończyły ten proces już wcześniej. Wielka Brytania i Francja również prowadzą stopniowe wyłączenia.

Polska, dzięki szybkim decyzjom operatorów i względnej otwartości użytkowników na nowe technologie, zmierza ku nowoczesności w szybkim tempie. Sieci 5G, które zyskują coraz większe znaczenie, stają się naturalnym następcą 3G i 4G, gwarantując szybsze przesyłanie danych i nowe możliwości dla inteligentnych miast czy rozwoju usług zdrowotnych na odległość.

Nowy rozdział komunikacji mobilnej

Wyłączenie sieci 3G to definitywny krok ku nowoczesności i fundament pod przyszłe rozwiązania technologiczne. Dla większości użytkowników oznacza to lepsze usługi, wyższą jakość połączeń i większą niezawodność. Zwolnione częstotliwości zostaną wykorzystane na rozwój sieci 5G, otwierając drogę dla nowych usług – od rozszerzonej rzeczywistości po zdalne operacje medyczne.

Choć dla części społeczeństwa, szczególnie seniorów, to trudny moment wymagający adaptacji i nauki, dla całego kraju to milowy krok w budowie nowoczesnej infrastruktury cyfrowej. Operatorzy deklarują wsparcie dla osób potrzebujących pomocy w przejściu na nowe technologie, ale ostatecznie to na użytkownikach spoczywa obowiązek dostosowania się do nowej rzeczywistości.

Czas pożegnać się z przeszłością i przygotować na przyszłość – a przyszłość komunikacji mobilnej zdecydowanie nie ma już miejsca dla przestarzałej technologii 3G. Kto nie zdąży się przystosować, może zostać cyfrowo wykluczony na lata.