Seniorzy nie zapłacą ani grosza. Sprawdź, kto zaoszczędzi 300 zł

Te osoby nie zapłacą ani grosza. Sytuacja dotyczy nie tylko najstarszych członków społeczeństwa, ale również osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej lub zdrowotnej, które zgodnie z obowiązującymi przepisami mają pełne prawo do całkowitego uwolnienia się od tego finansowego obciążenia.

Fot. Warszawa w Pigułce

Najbardziej spektakularną oraz szeroko zakrojoną ulgą w systemie abonamentowym jest automatyczne zwolnienie dla wszystkich osób, które ukończyły siedemdziesiąt pięć lat życia. Ta grupa seniorów, licząca setki tysięcy obywateli w całej Polsce, została objęta całkowitym zwolnieniem z obowiązku płacenia jakichkolwiek opłat abonamentowych z mocy ustawy, co oznacza iż nie muszą oni podejmować żadnych działań formalnych, składać dokumentów ani odwiedzać placówek pocztowych w celu uzyskania tej ulgi finansowej.

Automatyzm tego zwolnienia stanowi wyjątkową sytuację w polskim systemie prawnym, gdzie większość ulg oraz zwolnień wymaga aktywnego dopełnienia określonych formalności przez zainteresowane osoby. W przypadku najstarszych seniorów ustawodawca przewidział całkowite uproszczenie procedur, uznając iż osoby w tym wieku nie powinny być obciążane dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi związanymi z uzyskaniem przysługujących im przywilejów. To rozwiązanie zostało wprowadzone w ramach szerszej polityki społecznej mającej na celu odciążenie finansowe najstarszych obywateli, którzy często dysponują ograniczonymi dochodami z tytułu emerytur.

Poza seniorami automatycznie zwolnionymi z opłat abonamentowych, polski system prawny przewiduje szeroką gamę innych zwolnień, które obejmują różnorodne grupy społeczne znajdujące się w szczególnych sytuacjach życiowych wymagających wsparcia ze strony państwa. Wśród najważniejszych kategorii osób uprawnionych do zwolnienia znajdują się osoby całkowicie niezdolne do pracy oraz samodzielnej egzystencji, które otrzymują świadczenia pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, co oznacza iż ich sytuacja zdrowotna oraz życiowa została oficjalnie uznana za wymagającą szczególnej opieki i wsparcia.

Kolejną znaczącą grupą uprawnioną do zwolnienia są osoby z poważnymi deficytami zmysłowymi, w tym osoby niesłyszące, u których została stwierdzona całkowita głuchota lub obustronne upośledzenie słuchu w stopniu uniemożliwiającym normalne funkcjonowanie w społeczeństwie, a także osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza piętnastu procent normy, co w praktyce oznacza prawną ślepotę. Te zwolnienia mają szczególne uzasadnienie społeczne, ponieważ osoby z tak poważnymi deficytami zmysłowymi mogą mieć ograniczone możliwości korzystania z tradycyjnych mediów radiowo-telewizyjnych w sposób pełny oraz satysfakcjonujący.

System zwolnień obejmuje również młodszych emerytów, którzy ukończyli sześćdziesiąt lat życia oraz mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty pięćdziesięciu procent przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. To kryterium dochodowe ma na celu objęcie wsparciem osoby, które mimo formalnego przejścia na emeryturę, przez cały czas znajdują się w trudnej sytuacji finansowej ze względu na niską wysokość pobieranych świadczeń emerytalnych, często będących konsekwencją krótkich okresów składkowych lub niskich zarobków w okresie aktywności zawodowej.

Szeroka grupa osób uprawnionych do zwolnienia obejmuje również beneficjentów różnorodnych świadczeń społecznych, w tym osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy z adekwatnych organów realizujących zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej, a także osoby pobierające rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innych organów emerytalno-rentowych. Te zwolnienia mają charakter systemowy i wynikają z założenia, iż osoby korzystające ze wsparcia społecznego państwa nie powinny być dodatkowo obciążane obowiązkowymi opłatami, które mogłyby pogorszyć ich i tak już trudną sytuację materialną.

Kolejnym istotnym elementem systemu zwolnień jest objęcie nim osób mających prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy o pomocy społecznej, co obejmuje szeroką kategorię obywateli znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji życiowej wymagającej interwencji systemów wsparcia społecznego. Podobnie uprawnione do zwolnienia są osoby bezrobotne, które zostały formalnie zarejestrowane w urzędzie pracy i aktywnie poszukują zatrudnienia, co oznacza iż ich sytuacja finansowa jest ograniczona do ewentualnych zasiłków dla bezrobotnych lub innych form wsparcia przewidzianych dla osób pozostających bez pracy.

System zwolnień obejmuje również osoby posiadające prawo do zasiłku oraz świadczenia przedemerytalnego, które reprezentują grupę osób znajdujących się w przejściowej sytuacji między zakończeniem aktywności zawodowej a formalnym przejściem na emeryturę, często charakteryzującej się ograniczonymi dochodami oraz niepewnością finansową. Te świadczenia przedemerytalne są zwykle niższe od pełnych emerytur, co uzasadnia objęcie ich beneficjentów zwolnieniem z dodatkowych obciążeń finansowych.

Kluczową różnicą między automatycznym zwolnieniem dla osób powyżej siedemdziesięciu pięciu lat a zwolnieniami dla pozostałych grup jest konieczność dopełnienia określonych formalności administracyjnych przez osoby chcące skorzystać z przysługujących im przywilejów. W przeciwieństwie do najstarszych seniorów, wszystkie inne uprawnione grupy muszą aktywnie wystąpić o zwolnienie, udając się do placówki Poczty Polskiej oraz przedstawiając odpowiednie dokumenty potwierdzające ich uprawnienia do skorzystania z ulgi abonamentowej.

Procedura uzyskiwania zwolnienia z opłat abonamentowych wymaga od zainteresowanych osób zebrania odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej ich status oraz sytuację uprawniającą do zwolnienia, a następnie osobistego stawiennictwa w dowolnej placówce Poczty Polskiej obsługującej system abonamentowy. W zależności od podstawy zwolnienia, wymagane dokumenty mogą obejmować decyzje z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego dla emerytów i rencistów, zaświadczenia z urzędu pracy dla osób bezrobotnych, orzeczenia o niepełnosprawności dla osób z deficytami zdrowotnymi, lub inne dokumenty urzędowe potwierdzające uprawnienie do korzystania z określonych świadczeń społecznych.

Po przedstawieniu wymaganej dokumentacji osoba ubiegająca się o zwolnienie musi wypełnić oraz złożyć odpowiednie oświadczenie na specjalnym formularzu dostępnym w placówce pocztowej, który stanowi formalną podstawę do wprowadzenia zwolnienia w systemie abonamentowym. Poczta Polska informuje, iż zwolnienia od opłat abonamentowych obowiązują od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało złożone wymagane oświadczenie oraz przedstawiona została kompletna dokumentacja potwierdzająca uprawnienie do zwolnienia.

Istotną zaletą systemu zwolnień abonamentowych jest ich bezterminowy charakter, co oznacza iż po raz uzyskaniu zwolnienie obowiązuje przez cały okres, w którym osoba uprawniona przez cały czas spełnia kryteria uprawniające do korzystania z ulgi. Oznacza to, iż na przykład osoba bezrobotna, która uzyskała zwolnienie z abonamentu, nie traci tego przywileju automatycznie z chwilą podjęcia pracy, ale zwolnienie wygasa dopiero wtedy, gdy przestaje spełniać warunki określone w przepisach, na przykład gdy przestaje być zarejestrowana jako osoba bezrobotna.

Dla osób, które nie kwalifikują się do żadnego ze zwolnień przewidzianych w obowiązujących przepisach, system abonamentowy przewiduje ściśle określone stawki opłat ustalane przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji w ramach jej kompetencji regulacyjnych. Aktualne stawki obowiązujące w roku 2025 wynoszą osiem złotych i siedemdziesiąt groszy miesięcznie za posiadanie radioodbiornika, co w skali roku oznacza opłatę w wysokości stu czterech złotych i czterdziestu groszy, oraz dwadzieścia siedem złotych i trzydzieści groszy miesięcznie za posiadanie odbiornika telewizyjnego lub telewizyjnego i radiofonicznego jednocześnie, co przekłada się na roczną opłatę w wysokości trzysta dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesięciu groszy.

Warto podkreślić, iż struktura opłat abonamentowych została zaprojektowana w taki sposób, iż miesięczna opłata za odbiornik telewizyjny automatycznie obejmuje również opłatę za odbiornik radiofoniczny, co oznacza iż posiadacze zarówno telewizorów jak i odbiorników radiowych nie muszą płacić podwójnej opłaty, ale jedynie wyższą stawkę telewizyjną. Jedynym wyjątkiem od tej zasady są radia samochodowe, które zgodnie z obowiązującymi przepisami powinny być rejestrowane oraz opłacane oddzielnie, niezależnie od posiadania odbiorników domowych.

System kontroli przestrzegania obowiązków abonamentowych daje Poczcie Polskiej prawo do przeprowadzania kontroli oraz nakładania kar finansowych na posiadaczy niezarejestrowanych odbiorników, jednak w praktyce działania kontrolne rzadko dotyczą osób prywatnych i koncentrują się głównie na firmach oraz przedsiębiorstwach, szczególnie tych posiadających floty pojazdów wyposażonych w odbiorniki radiowe. Ta selektywność w działaniach kontrolnych wynika zarówno z ograniczonych możliwości operacyjnych Poczty Polskiej, jak i z ekonomicznej racjonalności koncentrowania wysiłków na większych płatnikach.