Długo wyczekiwany program wsparcia dla seniorów w Polsce wreszcie nabiera konkretnych kształtów. Bon senioralny, którego wprowadzenie zapowiadano od wielu miesięcy, stanie się rzeczywistością na początku 2026 roku. Ta nowatorska forma pomocy skierowana jest do osób, które ukończyły 75 lat i mają trudności z samodzielnym funkcjonowaniem w codziennym życiu. Maksymalna kwota świadczenia wynosząca 2150 złotych brutto stanowi równowartość 50 godzin profesjonalnych usług opiekuńczych świadczonych bezpośrednio w domu seniora.

fot. Warszawa w Pigułce
Program bonu senioralnego wyróżnia się na tle innych form wsparcia tym, iż jego głównym celem jest umożliwienie starszym osobom pozostania we własnym środowisku domowym, przy jednoczesnym zapewnieniu im niezbędnej pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Jest to odpowiedź na rosnące potrzeby starzejącego się społeczeństwa oraz wsparcie dla rodzin, które łączą pracę zawodową z opieką nad starszymi członkami rodziny.
Co istotne, bon senioralny nie będzie przyznawany automatycznie wszystkim osobom po 75. roku życia. Świadczenie skierowane jest przede wszystkim do tych seniorów, którzy napotykają trudności w samodzielnym zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Nie będzie również wypłacany bezpośrednio w formie gotówki. Zamiast tego, wartość bonu zostanie przeznaczona na sfinansowanie konkretnych usług opiekuńczych, które będą świadczone przez wykwalifikowany personel.
O przyznanie bonu senioralnego będą mogli wnioskować członkowie rodziny seniora, którzy pozostają aktywni zawodowo. Jest to element szerszej polityki państwa mającej na celu wsparcie pracujących opiekunów rodzinnych, którzy często stają przed trudnym wyborem między karierą zawodową a opieką nad bliskimi w podeszłym wieku. Dzięki bonowi senioralnemu będą mogli kontynuować pracę zawodową, mając pewność, iż ich starsi bliscy otrzymują odpowiednią opiekę.
Procedura ubiegania się o bon senioralny rozpocznie się na początku 2026 roku. Zgodnie z zapowiedziami minister do spraw polityki senioralnej, Marzeny Okły-Drewnowicz, wnioski będzie można składać w urzędzie gminy lub w lokalnym ośrodku pomocy społecznej. Do wniosku należy będzie dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie kryteriów dochodowych oraz informacje o stanie zdrowia seniora, dla którego wnioskowane jest wsparcie.
Program wprowadza pewne ograniczenia dochodowe. Miesięczny dochód brutto seniora nie może przekraczać 5000 złotych. W przypadku członków rodziny ubiegających się o przyznanie bonu, limit dochodowy będzie uzależniony od liczby osób w gospodarstwie domowym. Dla gospodarstwa jednoosobowego wyniesie on dwukrotność minimalnego wynagrodzenia, natomiast dla gospodarstwa wieloosobowego – trzykrotność tej kwoty. Te kryteria mają zapewnić, iż wsparcie trafi przede wszystkim do osób i rodzin, które rzeczywiście potrzebują pomocy finansowej w organizacji opieki nad seniorem.
Bon senioralny będzie przyznawany w drodze formalnej decyzji administracyjnej. Świadczenie zostanie przyznane na okres 12 miesięcy, po którym konieczne będzie ponowne złożenie wniosku, jeżeli rodzina przez cały czas będzie potrzebować wsparcia. Taka formuła umożliwi okresową weryfikację sytuacji seniora i dostosowanie zakresu pomocy do jego aktualnych potrzeb.
Realizacja usług opiekuńczych w ramach bonu może przebiegać na dwa sposoby. Gmina może zorganizować te usługi we własnym zakresie, korzystając z własnych zasobów kadrowych i instytucjonalnych. Alternatywnie, władze lokalne mogą zdecydować się na zlecenie świadczenia usług podmiotom zewnętrznym, takim jak przedsiębiorstwa społeczne, organizacje pozarządowe specjalizujące się w opiece nad osobami starszymi, a także firmy prywatne działające w sektorze usług opiekuńczych. Ta elastyczność ma zapewnić dostosowanie formy wsparcia do lokalnych uwarunkowań i możliwości.
Wsparcie oferowane w ramach bonu senioralnego obejmuje cztery najważniejsze obszary, które są niezbędne dla zapewnienia godnego i komfortowego życia osobom starszym. Pierwszy z nich dotyczy pomocy w zaspokajaniu elementarnych potrzeb bytowych na co dzień. Obejmuje to takie czynności jak robienie zakupów, przygotowywanie posiłków, utrzymanie czystości w mieszkaniu czy załatwianie spraw urzędowych. Dzięki temu seniorzy będą mogli przez cały czas mieszkać we własnym domu, choćby jeżeli sami nie są w stanie wykonywać wszystkich niezbędnych czynności.
Drugi obszar wsparcia koncentruje się na ułatwieniu dostępu do usług medycznych. Opiekunowie będą pomagać seniorom w umawianiu wizyt lekarskich, realizacji recept, dotarciu do placówek medycznych czy monitorowaniu przyjmowania leków. Jest to szczególnie istotne dla osób starszych, które często cierpią na choroby przewlekłe wymagające regularnej opieki medycznej.
Trzeci filar programu obejmuje świadczenie podstawowej opieki higienicznej i pielęgnacyjnej. W zależności od stopnia sprawności seniora, może to obejmować pomoc w codziennej toalecie, kąpieli, ubieraniu się czy zmianie opatrunków. Ten rodzaj wsparcia jest niezwykle istotny dla zachowania godności i dobrego samopoczucia osób starszych, szczególnie tych z ograniczoną sprawnością fizyczną.
Ostatni, czwarty obszar wsparcia ma na celu umożliwienie seniorom utrzymywania kontaktów społecznych. Izolacja społeczna i samotność to poważne problemy dotykające osoby starsze, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia psychicznego. Dlatego w ramach bonu opiekunowie będą pomagać seniorom w podtrzymywaniu relacji z rodziną, przyjaciółmi i sąsiadami, a także w uczestnictwie w życiu lokalnej społeczności, na przykład poprzez towarzyszenie podczas spacerów czy wizyt w miejscach publicznych.
Wprowadzenie bonu senioralnego wpisuje się w szerszy trend reform systemu opieki nad osobami starszymi w Polsce. Wraz ze starzeniem się społeczeństwa, kwestia zapewnienia godnej starości staje się jednym z kluczowych wyzwań polityki społecznej. Program ten stanowi odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze, jednocześnie promując model opieki środowiskowej, który jest preferowany zarówno przez samych seniorów, jak i ekspertów w dziedzinie gerontologii.
Bon senioralny może przynieść korzyści nie tylko seniorom i ich rodzinom, ale również lokalnym społecznościom. Rozwój sektora usług opiekuńczych oznacza nowe miejsca pracy dla opiekunów, pielęgniarek i innych specjalistów zajmujących się seniorami. Ponadto, pozostawanie osób starszych w ich domach, zamiast przenoszenia ich do placówek opiekuńczych, sprzyja międzypokoleniowej integracji i wzmacnia więzi społeczne.
Sukces programu będzie w dużej mierze zależał od jego sprawnej implementacji na poziomie lokalnym. najważniejsze znaczenie będzie miała dostępność wykwalifikowanych opiekunów, szczególnie w mniejszych miejscowościach i na obszarach wiejskich. Istotna będzie również kooperacja między różnymi instytucjami i podmiotami zaangażowanymi w świadczenie usług opiekuńczych, takimi jak ośrodki pomocy społecznej, placówki służby zdrowia czy organizacje pozarządowe.
Bon senioralny stanowi innowacyjne podejście do wyzwań związanych z opieką nad osobami starszymi. Łącząc wsparcie finansowe z konkretnym katalogiem usług, program ten ma szansę przyczynić się do poprawy jakości życia seniorów, odciążenia opiekunów rodzinnych oraz rozwoju sektora usług opiekuńczych w Polsce. Jego wprowadzenie od początku 2026 roku będzie ważnym krokiem w kierunku stworzenia bardziej kompleksowego i przyjaznego systemu wsparcia dla osób w podeszłym wieku.
źródło: Dziennik.pl/Warszawa w Pigułce