Już 28 czerwca 2025 roku w życie wchodzą unijne przepisy, które zmienią sposób, w jaki korzystamy z bankomatów, terminali płatniczych, kas samoobsługowych czy automatów biletowych. Nowe regulacje mają jeden cel — ułatwić życie osobom z niepełnosprawnościami, ale wszyscy inni także na tym skorzystają. Zmiany obejmą cały rynek usług cyfrowych w Polsce i Unii Europejskiej.

Fot. Warszawa w Pigułce
Co się zmieni od 28 czerwca?
Zmiany wprowadzane są na mocy tzw. Europejskiego Aktu o Dostępności (ang. Accessibility Act). To unijna dyrektywa, którą przyjęto już w 2019 roku, ale dopiero teraz zacznie obowiązywać w praktyce. Państwa członkowskie miały czas na dostosowanie się do nowych przepisów — termin mija właśnie 28 czerwca 2025 roku.
Nowe przepisy obejmą urządzenia i usługi cyfrowe, z których korzystamy na co dzień. Dotyczą między innymi:
- bankomatów,
- terminali płatniczych,
- kas samoobsługowych,
- biletomatów,
- stron internetowych i aplikacji mobilnych.
Bankomaty z nowymi funkcjami
Największe zmiany czekają bankomaty. Wszystkie nowe urządzenia instalowane po 28 czerwca będą musiały spełniać rygorystyczne wymogi dostępności. W praktyce oznacza to m.in.:
- komunikaty głosowe dla osób niewidomych i słabowidzących,
- oznaczenia w alfabecie Braille’a,
- wyświetlacze o wysokim kontraście,
- obudowę i wysokość dostosowaną do potrzeb osób poruszających się na wózkach.
To koniec bankomatów niedostępnych dla dużej części społeczeństwa. Teraz każdy będzie mógł z nich skorzystać — niezależnie od stopnia sprawności.
Zmiany także w sklepach i na dworcach
Nowe zasady nie dotyczą wyłącznie sektora bankowego. Dotkną także kas samoobsługowych w marketach, biletomatów na dworcach czy automatów parkingowych. One również będą musiały spełniać wymogi ułatwiające korzystanie osobom z niepełnosprawnościami — zarówno ruchowymi, jak i sensorycznymi (np. słuch, wzrok).
Wszystkie nowe urządzenia produkowane po 28 czerwca będą musiały być zgodne z przepisami. Te starsze będą funkcjonować do czasu ich wymiany lub modernizacji, ale producenci już szykują się do wdrożenia zmian.
Krok w stronę równego dostępu
Europejski Akt o Dostępności to część szerszej polityki Unii Europejskiej, która zakłada pełne włączenie osób z niepełnosprawnościami do życia społecznego i gospodarczego. Dzięki przepisom, które wejdą w życie już za tydzień, wiele codziennych czynności stanie się łatwiejszych — od wypłaty gotówki, przez zakup biletu, po zapłatę w sklepie.
Zmiany są pozytywnie oceniane przez organizacje społeczne, choć niektóre firmy sygnalizują konieczność poniesienia kosztów modernizacji urządzeń. Dla konsumentów jednak to realna poprawa jakości życia — szczególnie dla tych, którzy do tej pory napotykali na bariery techniczne.