Nowe świadczenie: 2150 zł dla osób po 75. Termin składania wniosków już znany

Polska stoi w obliczu znaczących zmian demograficznych, a liczba osób w wieku senioralnym systematycznie rośnie. Odpowiedzią na wyzwania związane ze starzejącym się społeczeństwem ma być nowy program wsparcia, który niedługo zostanie uruchomiony przez rząd. Bon senioralny, bo tak nazywa się to świadczenie, ma na celu zapewnienie kompleksowej opieki osobom starszym, które ukończyły 75 lat i mają trudności z samodzielnym funkcjonowaniem. Program ten jest długo wyczekiwaną inicjatywą, która ma odciążyć rodziny opiekujące się seniorami oraz podnieść jakość życia osób w podeszłym wieku.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce

Bon senioralny to forma wsparcia finansowego, która nie będzie wypłacana bezpośrednio w gotówce, ale zostanie przeznaczona na opłacenie usług opiekuńczych świadczonych w domu seniora. Maksymalna kwota wsparcia wynosi 2150 złotych brutto miesięcznie, co odpowiada równowartości 50 godzin profesjonalnych usług opiekuńczych. To znaczące wsparcie, które może fundamentalnie zmienić jakość życia osób starszych wymagających pomocy w codziennym funkcjonowaniu.

Program jest skierowany przede wszystkim do osób, które ukończyły 75 rok życia i mają trudności z samodzielnym zaspokajaniem swoich podstawowych potrzeb życiowych. Ważne jest zrozumienie, iż bon senioralny nie jest świadczeniem automatycznie przysługującym wszystkim seniorom po 75 roku życia, ale jest adresowany do tych, którzy rzeczywiście potrzebują wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Ocena potrzeb seniora będzie dokonywana przez odpowiednie służby gminne, które określą rzeczywisty wymiar wsparcia potrzebnego danej osobie.

O przyznanie bonu senioralnego będą mogły wnioskować rodziny seniorów. Jest to szczególnie istotne dla pracujących osób, które opiekują się starszymi członkami rodziny i muszą godzić obowiązki zawodowe z opieką. Bon może stanowić znaczące odciążenie zarówno finansowe, jak i czasowe dla takich rodzin. Warto podkreślić, iż ostateczna decyzja o przyznaniu wsparcia oraz jego wymiarze będzie należała do gminy, która dokona indywidualnej oceny sytuacji seniora.

Jak zapowiedziała minister ds. polityki senioralnej, Marzena Okła-Drewnowicz, wnioski o przyznanie bonu senioralnego będzie można składać od początku 2026 roku. Miejscem składania dokumentów będzie urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej adekwatny dla miejsca zamieszkania seniora. Do wniosku trzeba będzie dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie kryterium dochodowego oraz dokumentację dotyczącą stanu zdrowia osoby starszej. Choć termin rozpoczęcia programu może wydawać się odległy, daje to czas zarówno potencjalnym beneficjentom, jak i instytucjom odpowiedzialnym za realizację programu na odpowiednie przygotowanie się.

Realizacja usług w ramach bonu może przebiegać dwutorowo. Gmina może samodzielnie świadczyć wsparcie lub zlecać je zewnętrznym podmiotom. Mogą to być przedsiębiorstwa społeczne, organizacje pozarządowe lub prywatne firmy specjalizujące się w usługach opiekuńczych. Taka elastyczność ma zapewnić dostępność usług choćby w mniejszych miejscowościach, gdzie infrastruktura opiekuńcza może być mniej rozwinięta.

Program bonu senioralnego będzie objęty kryteriami dochodowymi. Miesięczny dochód brutto seniora nie może przekraczać 5000 złotych. Jest to stosunkowo wysoki próg, co oznacza, iż program będzie dostępny dla szerokiego grona seniorów. W przypadku członków rodziny ubiegających się o bon, kryteria dochodowe będą zależały od liczby osób w gospodarstwie domowym. Dla gospodarstwa jednoosobowego limit ustalono na poziomie dwukrotności minimalnego wynagrodzenia, natomiast dla gospodarstwa wieloosobowego będzie to trzykrotność tej kwoty. Takie rozwiązanie ma na celu dostosowanie wsparcia do rzeczywistych potrzeb i możliwości finansowych różnych typów gospodarstw domowych.

Decyzja o przyznaniu bonu senioralnego będzie miała formę decyzji administracyjnej, co oznacza, iż będzie możliwość odwołania się od negatywnej decyzji. Przyznany bon będzie istotny przez okres 12 miesięcy, po czym konieczne będzie ponowne złożenie wniosku i przejście procesu weryfikacji. Takie rozwiązanie pozwoli na bieżącą ocenę potrzeb seniora i dostosowanie wsparcia do zmieniającej się sytuacji.

Usługi świadczone w ramach bonu senioralnego zostały podzielone na cztery główne obszary, które kompleksowo pokrywają najważniejsze potrzeby osób starszych. Pierwszy obszar to pomoc w zaspokajaniu elementarnych potrzeb bytowych na co dzień. Obejmuje to między innymi pomoc w przygotowywaniu i spożywaniu posiłków, robienie zakupów, utrzymanie czystości w mieszkaniu czy załatwianie spraw urzędowych. Drugi obszar to wsparcie w dostępie do usług medycznych, co może obejmować pomoc w umawianiu wizyt lekarskich, realizacji recept czy dotarciu do placówek opieki zdrowotnej.

Trzeci obszar usług to świadczenie podstawowej opieki higienicznej i pielęgnacyjnej. Jest to szczególnie istotne dla osób o ograniczonej sprawności ruchowej, które mogą mieć trudności z samodzielnym wykonywaniem czynności higienicznych. Czwarty obszar koncentruje się na umożliwianiu utrzymywania kontaktów społecznych. Izolacja społeczna jest jednym z największych problemów osób starszych, dlatego pomoc w podtrzymywaniu relacji z innymi ludźmi jest niezwykle ważnym elementem opieki.

Wprowadzenie bonu senioralnego jest odpowiedzią na rosnące potrzeby związane ze starzeniem się społeczeństwa. Według prognoz demograficznych, udział osób starszych w polskiej populacji będzie systematycznie wzrastał w najbliższych dekadach. Jednocześnie zmienia się model rodziny, coraz mniej jest gospodarstw wielopokoleniowych, a młodsi członkowie rodzin często mieszkają daleko od swoich starszych krewnych. W takich warunkach zapewnienie odpowiedniej opieki osobom starszym staje się coraz większym wyzwaniem.

Bon senioralny wpisuje się w szerszy trend rozwoju usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania seniora. Takie podejście jest zgodne z preferencjami większości osób starszych, które wolą pozostać we własnym domu niż przenosić się do placówek opieki całodobowej. Ponadto opieka domowa jest zwykle tańsza dla systemu niż opieka instytucjonalna, co sprawia, iż jest to rozwiązanie korzystne zarówno dla seniorów, jak i dla budżetu państwa.

Program bonu senioralnego może przynieść korzyści nie tylko samym seniorom i ich rodzinom, ale także rynkowi pracy. Rozwój usług opiekuńczych oznacza tworzenie nowych miejsc pracy dla opiekunów, pielęgniarek czy asystentów osób starszych. Może to być szczególnie istotne w mniejszych miejscowościach, gdzie możliwości zatrudnienia są często ograniczone. Ponadto bon senioralny może pomóc pracującym członkom rodzin w utrzymaniu aktywności zawodowej, co jest korzystne dla gospodarki jako całości.

Warto zaznaczyć, iż program bonu senioralnego jest elementem szerszej polityki senioralnej, która ma na celu poprawę jakości życia osób starszych w Polsce. Inne inicjatywy obejmują rozwój dziennych domów pobytu, klubów seniora czy programów aktywizacji społecznej seniorów. Wszystkie te działania mają na celu zapewnienie osobom starszym godnych warunków życia i pełnego uczestnictwa w społeczeństwie, niezależnie od wieku czy stanu zdrowia.

Wprowadzenie bonu senioralnego jest oczekiwane od wielu miesięcy, a jego oficjalne uruchomienie planowane na początek 2026 roku będzie ważnym krokiem w kierunku stworzenia kompleksowego systemu wsparcia dla osób starszych w Polsce. W miarę zbliżania się terminu rozpoczęcia programu, warto śledzić oficjalne komunikaty, które będą zawierały szczegółowe informacje na temat procedury składania wniosków oraz dokumentów wymaganych do uzyskania wsparcia.