Unia Europejska wprowadza kolejne przepisy mające na celu poprawę efektywności energetycznej urządzeń elektrycznych i elektronicznych. Od maja 2025 roku zacznie obowiązywać nowe rozporządzenie dotyczące zużycia energii w trybach czuwania i wyłączenia. Sprawdźmy, co dokładnie zmieni się dla producentów i konsumentów.

Fot. Shutterstock / Warszawa w Pigułce
Podstawa prawna nowych regulacji
Nowe przepisy wprowadzone zostaną na mocy Rozporządzenia Komisji (UE) 2023/826 z dnia 17 kwietnia 2023 roku, które zastąpi wcześniejsze regulacje – Rozporządzenie (WE) nr 1275/2008 oraz Rozporządzenie (WE) nr 107/2009. Jest to część szerszej strategii UE wynikającej z dyrektywy dotyczącej ekoprojektu dla produktów związanych z energią.
Jak potwierdza dokumentacja prawna, rozporządzenie wejdzie w życie dokładnie 9 maja 2025 roku, choć niektóre jego elementy (dotyczące unikania obchodzenia przepisów) obowiązują już od momentu publikacji.
Jakie urządzenia obejmą nowe przepisy?
Rozporządzenie będzie miało zastosowanie do szerokiej gamy urządzeń elektrycznych i elektronicznych używanych w gospodarstwach domowych oraz biurach. Przepisy obejmą:
- Telewizory, monitory i laptopy
- Drukarki i skanery
- Ekspresy do kawy
- Konsole do gier
- Urządzenia sieciowe
- Zestawy audio i multimedialne
- Wybrane sprzęty AGD działające w trybie czuwania
Wszystkie te produkty będą musiały spełniać bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące zużycia energii w trybach: wyłączenia, czuwania oraz czuwania z dostępem do sieci.
Konkretne wymogi energetyczne
Nowe rozporządzenie wprowadza bardziej restrykcyjne limity zużycia energii:
- W trybie wyłączenia – maksymalne zużycie energii ma wynosić poniżej 0,3 W
- W trybie czuwania – maksymalne zużycie energii ma wynosić poniżej 1 W
- W trybie czuwania przy podłączeniu do sieci – maksymalne zużycie energii nie może przekraczać 3 W dla urządzeń o wysokim stopniu dostępności sieciowej (tzw. urządzeń HiNA), a dla pozostałych urządzeń limit będzie jeszcze niższy
Najlepsze dostępne w tej chwili na rynku technologie osiągają jeszcze niższe wartości: 0-0,2 W w trybie wyłączenia i 0,1 W w trybie czuwania.
Co to oznacza dla konsumentów?
Dla przeciętnego użytkownika nowe przepisy nie będą miały natychmiastowego wpływu. Nie ma mowy o zakazie użytkowania starszych urządzeń czy obowiązkowej ich wymianie. Zmiany dotyczą przede wszystkim producentów, którzy będą musieli dostosować parametry nowych modeli wprowadzanych na rynek po maju 2025 roku.
W dłuższej perspektywie konsumenci mogą oczekiwać:
- Niższego zużycia energii przez nowe urządzenia
- Mniejszych rachunków za prąd
- Pozytywnego wpływu na środowisko naturalne
Korzyści środowiskowe i ekonomiczne
Wprowadzenie bardziej rygorystycznych norm dotyczących zużycia energii w trybach czuwania i wyłączenia jest częścią szerszej strategii UE mającej na celu transformację energetyczną i redukcję emisji CO2. Choć pojedyncze oszczędności mogą wydawać się niewielkie, w skali całej Unii Europejskiej ich wpływ będzie znaczący.
Według wcześniejszych analiz, wprowadzenie wymagań dla trybu czuwania przy podłączeniu do sieci może prowadzić do oszczędności energii rzędu 36 TWh rocznie do 2020 roku i 49 TWh do 2025 roku, co odpowiada znacznej redukcji emisji dwutlenku węgla.
Nowe przepisy unijne, które wejdą w życie w maju 2025 roku, nie przewidują zakazu sprzedaży popularnych urządzeń, ale wprowadzają bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące ich energooszczędności. Konsumenci nie muszą podejmować natychmiastowych działań, ale warto być świadomym zmian i przy okazji kolejnych zakupów wybierać urządzenia, które będą bardziej przyjazne dla domowego budżetu i środowiska.
Producenci mają jeszcze rok na dostosowanie swoich produktów do nowych wymogów, co może wiązać się z wprowadzeniem ulepszonych rozwiązań technologicznych ograniczających zużycie energii w trybach czuwania i wyłączenia.