W Muzeum Czartoryskich w Puławach otwarto wyjątkową wystawę czasową pt. „Pod powiekami aniołów… Studium chłopca pędzla Jana Matejki”, która rzuca nowe światło na mniej znany, a niezwykle fascynujący etap twórczości jednego z najwybitniejszych polskich malarzy.
Wystawa to opowieść o dojrzewaniu artystycznym młodego Matejki, który – zanim stworzył monumentalne dzieła historyczne – eksperymentował z formą i emocją, szukając własnego języka artystycznego. Kluczowym punktem ekspozycji są dwa dzieła z lat 1856–1859: Studium całej figury chłopca oraz Portret Marii Matejko. Zestawione ze sobą prace ukazują rozwój wrażliwości i techniki przyszłego mistrza, jego zmagania z formą, anatomią i światłem.
Niezwykłym wydarzeniem jest również prezentacja akademickich aktów wypożyczonych z Muzeum Narodowego w Warszawie, które po raz pierwszy od 1938 roku można zobaczyć publicznie. Uzupełniają je pamiątki z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz dzieła ze zbiorów prywatnych – często zupełnie nieznane szerokiej publiczności.
Wystawa ma także wymiar symboliczny – przypomina o przyjaznych relacjach Jana Matejki z Władysławem Czartoryskim, dzięki którym młody malarz miał dostęp do kolekcji militariów. Te właśnie przedmioty zainspirowały wiele szczegółów jego późniejszych obrazów historycznych. W zbiorach puławskiego muzeum znajduje się również dziecięcy rysunek Matejki przedstawiający herb Czartoryskich – swoiste ogniwo łączące artystę z rodem Izabeli Czartoryskiej.
Prezentacja wpisuje się w obchody Roku Księżnej Izabeli Czartoryskiej, ogłoszonego z okazji 280. rocznicy jej urodzin. To nie tylko hołd dla wielkiej postaci polskiej kultury, ale i doskonała okazja do ponownego odkrycia twórczości młodego Jana Matejki.
Ekspozycja, dostępna od 27 kwietnia do 31 lipca 2025 roku, skupia się na młodzieńczych i studenckich latach Jana Matejki, prezentując jego artystyczne początki i dążenie do uchwycenia klasycznego ideału piękna.