Lekarz przyjmie cię bez czekania. Lista osób z pierwszeństwem zaskakuje

3 godzin temu

Zdjęcie: Oni nie muszą czekać w kolejce! Sprawdź, kto może dostać się do lekarza od razu | foto Pixabay

Niektórzy pacjenci mogą być przyjęci w trybie natychmiastowym. Prawo do leczenia poza kolejnością przysługuje osobom, które z racji swojego stanu zdrowia, szczególnej sytuacji życiowej lub zasług dla państwa, otrzymały takie uprawnienie ustawowe.

Jedną z najważniejszych grup są pacjenci wpisani na krajowe listy oczekujących na przeszczepy komórek, tkanek lub narządów. Czas w ich przypadku odgrywa kluczową rolę, dlatego przepisy gwarantują im priorytetowy dostęp do świadczeń związanych z transplantacją.

Aby skorzystać z tego prawa, pacjent musi okazać dokument potwierdzający wpis na listę oczekujących – wydany przez odpowiedni ośrodek lub lekarza prowadzącego.

Zasady udzielania świadczeń poza kolejnością

Zgodnie z przepisami, każda placówka medyczna działająca w ramach NFZ ma obowiązek przyjąć osobę uprawnioną w dniu zgłoszenia, a jeżeli to niemożliwe – w najbliższym możliwym terminie. W przypadku poradni specjalistycznych wizyta musi się odbyć w ciągu siedmiu dni roboczych od momentu zgłoszenia.

Podobne zasady obowiązują w szpitalach. Pacjenci z ustawowym pierwszeństwem są przyjmowani poza kolejką, niezależnie od planu przyjęć, o ile nie ma nagłych przypadków zagrażających życiu innych osób.

Kto nie musi czekać na lekarza

Ustawodawca przewidział szeroką listę osób, które mają prawo do wizyty bez kolejki. Obejmuje ona m.in.:

Kobiety w ciąży, które mają zagwarantowany priorytetowy dostęp do wszystkich świadczeń zdrowotnych;
Zasłużonych Honorowych Dawców Krwi oraz Zasłużonych Dawców Przeszczepu;
Inwalidów wojennych, inwalidów wojskowych i kombatantów;
Dawców krwi, którzy oddali co najmniej trzy donacje krwi lub jej składników, w tym osocza po COVID-19 w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego (od 14 marca 2020 r.);
Żołnierzy zastępczej służby wojskowej oraz osoby deportowane do pracy przymusowej;
Działaczy opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych;
Żołnierzy zawodowych, korzystających z placówek nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej;
Weteranów poszkodowanych oraz uprawnionych żołnierzy i pracowników, u których uszczerbek na zdrowiu wynosi co najmniej 30 proc.;
Dzieci do 18. roku życia z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, powstałą w okresie prenatalnym lub podczas porodu;
Osoby z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności lub wymagające stałej opieki drugiej osoby.

Szpitalne zasady pierwszeństwa – kiedy decyduje stan zdrowia

W szpitalnych oddziałach ratunkowych (SOR) kolejność przyjęć nie zależy od statusu pacjenta, ale od jego stanu zdrowia. Priorytet mają osoby w stanie zagrożenia życia. O kolejności decyduje medyczny personel podczas tzw. triażu – oceny pilności udzielenia pomocy.

Natomiast pacjenci uprawnieni do pierwszeństwa, którzy wymagają hospitalizacji, są przyjmowani poza kolejnością w pierwszym możliwym terminie.

Kolejki do lekarzy – coraz większy problem

Według danych z NFZ, średni czas oczekiwania na wizytę u specjalisty w Polsce stale się wydłuża. W wielu przypadkach wynosi od kilku tygodni do kilku miesięcy. Dla pacjentów z chorobami przewlekłymi lub kobiet w ciąży to szczególnie dotkliwe.

System pierwszeństwa ma za zadanie złagodzić skutki tej sytuacji. Dzięki niemu osoby najbardziej potrzebujące mogą szybciej otrzymać diagnozę i rozpocząć leczenie.

Jak skorzystać z prawa do wizyty bez kolejki

Aby móc skorzystać z prawa do leczenia poza kolejnością, pacjent musi poinformować rejestrację o posiadanych uprawnieniach. Wymagane jest przedstawienie odpowiedniego dokumentu – np. legitymacji kombatanckiej, zaświadczenia dla honorowego dawcy krwi, decyzji o stopniu niepełnosprawności lub dokumentu potwierdzającego status weterana.

Brak takiej informacji przy zapisie powoduje, iż pacjent zostanie potraktowany jak osoba bez uprawnień i wpisany na standardową listę oczekujących.

Pierwszeństwo nie tylko do lekarza

Prawo do wizyty poza kolejnością obejmuje nie tylko konsultacje medyczne, ale też dostęp do badań diagnostycznych, zabiegów, rehabilitacji i hospitalizacji. Oznacza to, iż osoby uprawnione mogą szybciej uzyskać skierowanie na rezonans magnetyczny, tomografię komputerową czy zabieg chirurgiczny.

Odmowa przyjęcia pacjenta z ustawowym pierwszeństwem stanowi naruszenie przepisów i może skutkować konsekwencjami administracyjnymi dla placówki.

Warto znać swoje prawa

Choć przepisy o pierwszeństwie obowiązują od lat, wielu pacjentów wciąż nie jest ich świadomych. Brak wiedzy sprawia, iż osoby, które mogłyby skorzystać z natychmiastowej pomocy, wciąż stoją w kolejkach.

Specjaliści apelują, by informować o swoich uprawnieniach już przy rejestracji. To prosty krok, który może oszczędzić tygodnie oczekiwania, a w wielu przypadkach choćby uratować zdrowie.

Idź do oryginalnego materiału