Biopsja fuzyjna prostaty stanowi jedno z najnowocześniejszych i najbardziej precyzyjnych narzędzi diagnostycznych w wykrywaniu raka gruczołu krokowego. Metoda ta łączy obrazowanie wieloparametryczne rezonansu magnetycznego (mpMRI) z ultrasonografią, umożliwiając celowane pobranie tkanki z podejrzanych obszarów prostaty. Dzięki temu możliwe jest uniknięcie pobierania materiału tkankowego systematycznie z wielu miejsc gruczołu bez wcześniejszej precyzyjnej lokalizacji zmian.
Znaczenie biopsji fuzyjnej w diagnostyce raka prostaty
Rak prostaty jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u mężczyzn w krajach rozwiniętych, a w Polsce stanowi około 20% wszystkich nowotworów wykrywanych u mężczyzn. Skuteczne leczenie w dużym stopniu zależy od wczesnego i trafnego rozpoznania choroby. Biopsja fuzyjna prostaty, rekomendowana przez Europejskie Towarzystwo Urologiczne (EAU) od 2015 roku, pozwala na dokładniejsze zlokalizowanie ognisk nowotworowych niż klasyczna biopsja, co przekłada się na poprawę jakości diagnostyki i zmniejszenie liczby niepotrzebnych powtórnych biopsji.
Podstawy metody – fuzja obrazów mpMRI i TRUS
Wcześniejsze badanie wieloparametrycznego rezonansu magnetycznego, oceniane według skali PI-RADS, identyfikuje podejrzane obszary w obrębie prostaty z czułością sięgającą 80%. Podczas biopsji fuzyjnej obrazy z MRI są nakładane na obraz ultrasonograficzny uzyskiwany w czasie rzeczywistym. Technologia ta umożliwia precyzyjne skierowanie igły biopsyjnej do ognisk, które wzbudzają podejrzenia, eliminując tym samym konieczność pobierania dużej liczby wycinków losowych.
Przebieg i przygotowanie do biopsji fuzyjnej prostaty
Biopsja fuzyjna jest przeprowadzana przez doświadczonego urologa, często we współpracy z radiologiem, w warunkach ambulatoryjnych lub szpitalnych. Zabieg trwa stosunkowo krótko i wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, które eliminuje ból i dyskomfort.
Jak przygotować się do zabiegu?
- Wykonanie wieloparametrycznego rezonansu magnetycznego prostaty przed biopsją, który umożliwia identyfikację podejrzanych ognisk.
- Konsultacja urologiczna w celu oceny stanu zdrowia, omówienia przyjmowanych leków, zwłaszcza przeciwzakrzepowych oraz ewentualnych alergii.
- Zaprzestanie stosowania leków przeciwzakrzepowych na co najmniej 48 godzin przed zabiegiem, po uzgodnieniu z lekarzem prowadzącym.
- Wypróżnienie i higiena okolicy krocza; ogolenie, jeżeli procedura jest przezkroczowa.
- Unikanie spożywania ciężkich posiłków na 4–6 godzin przed zabiegiem oraz przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów (minimum 2,5 litra dziennie w dniu badania).
Jak przebiega biopsja fuzyjna prostaty?
Biopsję fuzyjną najczęściej wykonuje się drogą przezkroczową, co wiąże się z niższym ryzykiem powikłań infekcyjnych w porównaniu do dostępu przezodbytniczego. Igła biopsyjna jest precyzyjnie kierowana dzięki specjalistycznych przystawek i systemów fuzji obrazów do wyznaczonych wcześniej ognisk patologicznych. Wycinki pobierane są z miejsc najbardziej podejrzanych, ale często wykonuje się również biopsję systematyczną dla pełniejszej oceny gruczołu. Pobrany materiał trafia do laboratorium histopatologicznego, gdzie jest oceniany pod mikroskopem przez doświadczonych patomorfologów, w tym z użyciem barwień immunohistochemicznych.
Korzyści wynikające z biopsji fuzyjnej prostaty
Biopsja fuzyjna znacząco poprawia wykrywalność klinicznie istotnych raków prostaty, szczególnie tych niewielkich ognisk, które mogłyby zostać pominięte w tradycyjnej biopsji systematycznej. Redukuje liczbę pobrań i powtórnych procedur, co przekłada się na mniejsze ryzyko powikłań i dyskomfort dla pacjenta. Dodatkowo, precyzyjne wyniki umożliwiają lepsze planowanie leczenia, w tym decyzje dotyczące aktywnego nadzoru, terapii chirurgicznej, radioterapii lub leczenia systemowego.
Ryzyko i powikłania oraz postępowanie po biopsji
Biopsja fuzyjna, choć bezpieczna, wiąże się z ryzykiem powikłań, które jednak występują stosunkowo rzadko. Aby zmniejszyć ryzyko powikłań, pacjent powinien przez około dwa tygodnie po biopsji unikać intensywnego wysiłku fizycznego, podnoszenia ciężkich przedmiotów, gorących kąpieli oraz jazdy na rowerze.
W razie wystąpienia nasilonych dolegliwości, takich jak masywne krwawienie, wysoka gorączka powyżej 38°C, trudności w oddawaniu moczu czy objawy ogólne (nudności, wymioty), należy niezwłocznie zwrócić się do lekarza.
Wiesz już, co to jest biopsja fuzyjna prostaty
Biopsja fuzyjna prostaty to przełomowa metoda diagnostyczna, która dzięki integracji obrazów rezonansu magnetycznego i ultrasonografii pozwala na precyzyjną lokalizację i pobranie materiału z potencjalnie zmienionych nowotworowo obszarów gruczołu krokowego. Zabieg ten cieszy się coraz większą popularnością i daje szansę pacjentom, u których wykryto zmiany, które budzą wątpliwości urologa.