Rodzice najmłodszych dzieci w Polsce mogą w tej chwili korzystać z bezprecedensowego wsparcia finansowego, które nie jest uzależnione od wysokości zarobków. Nowy system świadczeń, wprowadzony w ramach rewolucyjnego programu „Aktywny Rodzic”, umożliwia otrzymanie choćby 2700 złotych miesięcznie na jedno dziecko, co stanowi znaczące odciążenie dla domowych budżetów młodych rodzin. Przyjrzyjmy się szczegółowo, jakie możliwości daje ten program i kto może z niego skorzystać.

fot. Warszawa w Pigułce
Październik 2024 roku przyniósł fundamentalne zmiany w systemie wsparcia dla rodziców najmłodszych dzieci. Wówczas to wszedł w życie kompleksowy program „Aktywny Rodzic”, którego głównym celem jest ułatwienie polskim rodzinom łączenia życia zawodowego z wychowywaniem dzieci. Program ten stanowi odpowiedź na współczesne wyzwania, przed którymi stają młodzi rodzice – konieczność godzenia kariery zawodowej z opieką nad dziećmi oraz rosnące koszty związane z wychowaniem najmłodszych.
Warto podkreślić, iż nowy system świadczeń jest dostępny bez względu na poziom dochodów rodziny. Oznacza to, iż zarówno rodziny o niższych zarobkach, jak i te o wyższym statusie materialnym, mogą ubiegać się o wsparcie. najważniejsze są natomiast inne okoliczności życiowe, takie jak aktywność zawodowa rodziców czy sposób organizacji opieki nad dzieckiem.
Program „Aktywny Rodzic” składa się z trzech filarów, które odpowiadają różnym sytuacjom życiowym. Pierwszy z nich, również nazywany „Aktywny rodzic”, skierowany jest do rodziców, którzy pozostają aktywni zawodowo i wychowują dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy. Aby zakwalifikować się do tego świadczenia, rodzic musi wykazywać minimalny poziom przychodów, od których odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. W ramach tego komponentu można otrzymać 1500 złotych miesięcznie na dziecko, a w przypadku gdy dziecko posiada orzeczenie o niepełnosprawności z odpowiednimi wskazaniami, kwota ta wzrasta do 1900 złotych.
Drugi filar programu, nazwany „Aktywnie w żłobku”, dedykowany jest rodzicom, których dzieci uczęszczają do żłobka, klubu dziecięcego lub są pod opieką opiekuna dziennego. W tym przypadku świadczenie ma formę dopłaty do kosztów pobytu dziecka w placówce. Standardowa wysokość tego wsparcia to 1500 złotych miesięcznie, jednak kwota ta nie może przekroczyć rzeczywistej opłaty ponoszonej przez rodziców. Podobnie jak w pierwszym komponencie, w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności dopłata może zostać zwiększona do 1900 złotych miesięcznie.
Co istotne, w ramach świadczenia „Aktywnie w żłobku” pieniądze nie są przekazywane bezpośrednio rodzicom, ale trafiają do placówki opiekuńczej, do której uczęszcza dziecko. Należy również mieć na uwadze dodatkowe ograniczenie – świadczenie to przysługuje tylko wtedy, gdy miesięczna opłata za pobyt dziecka nie przekracza 120% uśrednionych miesięcznych wydatków ponoszonych przez jednostki samorządu terytorialnego na zapewnienie opieki jednemu dziecku. Ta wartość referencyjna jest ogłaszana przez ministerstwo adekwatne do spraw rodziny i aktualizowana co roku. W okresie od 1 kwietnia 2025 roku do 31 marca 2026 roku kwota ta wynosi 2200 złotych.
Trzeci komponent programu, „Aktywnie w domu”, skierowany jest do rodziców, którzy nie są aktywni zawodowo i samodzielnie sprawują opiekę nad dziećmi w wieku od 12 do 35 miesięcy, które nie uczęszczają do żłobka ani klubu dziecięcego. W ramach tego świadczenia można otrzymać 500 złotych miesięcznie na każde dziecko, włącznie z pierwszym. To wsparcie jest przyznawane na okres 24 miesięcy.
Niezależnie od świadczeń z programu „Aktywny Rodzic”, rodzice mogą również korzystać z dobrze już znanego świadczenia 800 plus, które przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochody rodziny. Łącząc te różne formy wsparcia, rodzice najmłodszych dzieci mogą otrzymać od 1300 złotych (800 plus + Aktywnie w domu) do choćby 2700 złotych miesięcznie na jedno dziecko (800 plus + Aktywny rodzic lub Aktywnie w żłobku dla dziecka z niepełnosprawnością).
Wdrożenie programu „Aktywny Rodzic” to element szerszej polityki prorodzinnej, która ma na celu tworzenie przyjaznych warunków dla rozwoju rodzin w Polsce. Oprócz wsparcia finansowego, rodzice najmłodszych dzieci mogą również korzystać z licznych uprawnień na gruncie prawa pracy. Należą do nich urlopy macierzyńskie, ojcowskie, rodzicielskie i wychowawcze, a także dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem czy przerwy na karmienie. Te rozwiązania, w połączeniu ze wsparciem finansowym, mają ułatwić rodzicom godzenie obowiązków zawodowych z życiem rodzinnym.
Aby skorzystać ze świadczeń w ramach programu „Aktywny Rodzic”, należy złożyć odpowiedni wniosek. Można to zrobić elektronicznie za pośrednictwem platformy PUE ZUS, aplikacji mZUS, portalu Emp@tia lub przez bankowość elektroniczną. Możliwe jest również złożenie wniosku w tradycyjnej, papierowej formie w placówce ZUS. Warto pamiętać, iż świadczenia są przyznawane na okres roku, po czym konieczne jest ponowne złożenie wniosku.
Program „Aktywny Rodzic” stanowi odpowiedź na zmieniające się potrzeby polskich rodzin i wyzwania demograficzne, przed którymi stoi nasz kraj. Elastyczność oferowanych rozwiązań umożliwia rodzicom wybór modelu opieki nad dzieckiem, który najlepiej odpowiada ich indywidualnej sytuacji – czy to poprzez powrót do pracy zawodowej i skorzystanie z instytucjonalnych form opieki, czy też poprzez osobiste sprawowanie opieki nad dzieckiem w domu.
Świadczenia oferowane w ramach programu „Aktywny Rodzic” oraz 800 plus tworzą kompleksowy system wsparcia, który może znacząco odciążyć budżety młodych rodzin. W obliczu rosnących kosztów życia, w tym wydatków związanych z wychowaniem dzieci, takie wsparcie finansowe może stanowić istotny czynnik wpływający na decyzje prokreacyjne Polaków.
Warto również podkreślić, iż program „Aktywny Rodzic” promuje partnerski model rodzicielstwa. Świadczenia mogą być przyznane zarówno matce, jak i ojcu dziecka, co zachęca do równego podziału obowiązków związanych z opieką nad dzieckiem. Jest to zgodne z współczesnymi trendami społecznymi, które dążą do przełamywania tradycyjnych ról płciowych i większego zaangażowania ojców w proces wychowania dzieci.
Podsumowując, program „Aktywny Rodzic” wraz z istniejącym świadczeniem 800 plus tworzy bezprecedensowy system wsparcia dla rodzin z najmłodszymi dziećmi. Możliwość otrzymania choćby 2700 złotych miesięcznie na jedno dziecko, bez kryterium dochodowego, stanowi realną pomoc finansową, która może przyczynić się do poprawy jakości życia polskich rodzin i zachęcić do podejmowania decyzji o posiadaniu dzieci. Zróżnicowane komponenty programu odpowiadają na różnorodne potrzeby i sytuacje życiowe, dając rodzicom swobodę wyboru modelu opieki nad dzieckiem, który najlepiej wpisuje się w ich indywidualne plany i możliwości.
źródło: Forsal.pl/Warszawa w Pigułce